Kunststoffen met vormgeheugen
![]() | |
Eigenschappen | |
---|---|
Categorie: | Materialen |
Handelsnamen: | VeriflexTM |
Originele auteur: | Berber Vos en Maaike van den Ende |
Jaar: | 2009 |
Wikipedia link: | Shape-memory polymer |
Inhoud |
Beschrijving
Kunststof met vormgeheugen kan van vormveranderen onder inlvoed van temperatuur, licht, elektriciteit, magnetisme en ph. Deze infopagina is beperkt tot kunststoffen met vormgeheugen die veranderen door temperatuur, van de andere mogelijkheden is nog weinig bekend. De werking gaat als volgt: vewarm de shape memory polymer tot zijn Tg, dit is 103 °C. Bij deze tempratuur verandert de kunststof van vaste toestand in een elastische toestand. In deze elastische toestand kan het kunststof van vormveranderen. Zodra het kunststof is afgekoeld, blijft deze in de vorm waarin het verwamd is. Als het opnieuw verwarmd wordt, gaat het weer terug naar zijn oorspronkelijke toestand. Dit kan herhaald worden en het materiaal gaat altijd terug naar zijn oorspronkelijk toestand. De oorspronkelijke toestand wordt bepaald in welke vorm het is uitgehard. Dat de kunststof van vorm kan veranderen komt door de cross-links. Normaal gesproken heeft een thermplast geen cross-links, kunststof met vormgeheugen echter wel. Ze hebben echter wel minder cross-links dan thermoharders. Door het verwarmen en afkoelen deformeren de cross-links. Als ze opnieuw verwarmd worden, gaan ze terug naar de cross-links die ze eerst vormden. Bij veriflex kunnen andere materialen toegevoegd worden, zodat het materiaal andere eigenschappen krijgt. Er zijn enkele standaard matrixen in omloop:
- Veritex:
Veritx is een matrix van onder andere veriflex.
- Essemplex:
Essemplex is een nieuw thermoplastic shape memory polymer in ontwikeling. Het grootste voordeel hiervan is dat het kan worden vervormd bij 34 of 43 graden (er zijn twee soorten).
- Rec’Repair:
Dit is een composiet. Het is vrij rubberachtig, goed vervormbaar en aan 1 kant zelfklevend. Dit werkt op veel materialen.
- Rubbn’Repair:
Dit is vergelijkbaar met Rec’Repair alleen is dit meer bedoeld voor auto’s en zal het niet werken bij alle materialen. Bovendien is het sterker.
Eigenschappen
Veriflex® E2 Shape Memory Epoxy Resin
- Thermisch
Glass overgangstemperatuur(Tg)
DMA, Loss Modulus Peak - 99˚C
DMA, Tan Delta Peak - 104˚C
- Mechanisch(bij kamertemperatuur)
Treksterkte - 76 MPa
Trek modulus - 3200 MPa
Trek rek bij breuk - 3,3%
Buigspanning - 150 MPa
Buigspanning - 3600 MPa
- Mechanisch(30˚C boven Tg)
Treksterkte - 1,4 Mpa
Trek modulus - 1,5 Mpa
Trek rek bij breuk - 107%
Veritex™ Shape Memory Polymer Composite
- Thermisch
Glasovergangstemperatuur (Tg)62 ˚C
- Mechanisch(X-richting)
Treksterkte - 17,9 MPa
Trek modulus - 1187 MPa
Rek bij breuk - 4,2%
Rek bij breuk (boven Tg) - 80%
- Mechanisch(Y-richting)
Treksterkte - 16,7 Mpa
Trek modulus - 1227 Mpa
Rek bij breuk - 1,7%
Hierboven is een grafiek uitgezet tegen de x-as(temperatuur) en de y-as(viscositeits modulus). Hierin is te zien dat het materiaal rondom de glasovergangstemperatuur van vaste naar elastische toestand gaat.
Leveringsvormen
Prijzen Veriflex
De Veriflex E2 oftewel de shape memory polymer wordt geleverd in eenheden van 1 vierkante inch.
Prijzen Veritex
De Veritex oftewel de shape memory composiet wordt geleverd in platen van 3 x 7 inch.
Be- en verwerkingstechnieken
Veriflex moet uitgehard worden in een vacuum mal. Dit is de aangeraden procedure:
- Verwarm gelijkmatig van kamertemperatuur tot 125 °C binnen een half uur (met een verwarmingssnelheid van 2 °C per minuut)
- Weken bij 125 °C voor 4 uur
- Verwarm gelijkmatig van 125 °C tot 150 °C binnen een half uur (met een verwarmingssnelheid van 1 °C per minuut)
- Weken bij 150°C voor 4 uur
- Laat het gelijkmatig afkoelen naar kamertemperatuur binnen een half uur.
Toepassingen
- Algemene toepassingen
- Speelgoed
- Meubels
- Auto onderdelen
- Aanpasbare, herbruikbare mallen
- Veriflex
- Customized containers, transport en verpakking
- Actuators
- Sensoren
- Space-qualifiable toepassingen
- Veritex
- Dynamische structuren
- Composite reparaties
- Essemplex mogelijke toepassingen:
- Architectische elementen
- Smart bevestigingsmiddelen
- Schakelbare montagebeugels
- Massa geproduceerde consumptiegoederen
- Aangepaste grepen en handvatten
- Rubbn’Repair
- Snelle reparatie aan auto-onderdelen
- Rec’Repair
- Dit is een soort tape voor snelle reparaties aan alle soorten oppervlakken.
Voordelen
- Veriflex E2
- Gaat terug naar de oorspronkelijke vorm, zelfs na herhaalde vervorming.
- Het veranderen van een vaste stof naar een rubberachtige elastomeer.
- Meer dan 100% rek in elastische toestand
- Lage viscositeit voor gemakkelijke verwerking
- Verspaanbaarheid na uitharding
- Brandbestendig
- Rubbn’Repair
- Minder dan 15 seconden reparatietijd
- Lichtgewicht
- Sterk
- Geen voorbehandeling van het oppervlak nodig
- Op meerdere manieren te vervormen
- Kan op maat gezaagd, geschuurd, geboord en geschilderd worden
- Rec’Repair
- Geen uitharding vereist
- Niet chemisch irriterend
- Waterbestendig
- Slijtvast
- Structureel onderhoud
- Op meerdere manieren te vervormen
- Kan op maat gesneden en geschuurd worden
- Essemplex
- Vervormbaar
- Veelzijdige ontwerp opties
Nadelen
- Bij hoge temperaturen vervormen
- Met de hand vervormen
- Gieten is duur voor kleine oplages
- Houdt geen geluid tegen
- Matig bestendig tegen UV-straling
Milieuaspecten
Het kunststof is niet recyclebaar.
Leveranciers en kenniscentra
Via het bedrijf CRG Industries uit de VS zijn er samples geregeld. Dit zijn leveranciers van verschillende soorten kunststoffen met vormgeheugen.
CRG Industries, LLC
2750 Indian Ripple RD.,
Dayton , OH 45440, US
Contactpersoon:
Scott Huelskamp
huelskampsr@crg-industries.com
937-458-0210x165
CTD
2600 Campus Drive, Suite D
Lafayette, CO 80026
303-664-0394
- CRG Industries
- Mariëlle Leenders
- Materia
- Charlotte Lelieveld, afgestudeerd in architectuur aan de Universiteit Delft
- Kees van den Ende, KEMA